**Aanvulling 23 november**S&P en Moody’s reageerden maandag direct – het falen van het supercommissie is geen reden om de status van Amerika naar beneden bij te stellen. Het derde rating agency, Fitch, heeft aangekondigd haar rating, als enige nog AAA, wel bij te stellen.
Financiële markten waren al een tijdje druk met de Europese politieke impasse, nu komt daar de Noord-Amerikaanse status quo bij. Vannacht werd duidelijk dat de deadline van het Supercomité van zeven Democraten en zeven Republikeinen om met een bezuinigingspakket van 1200 miljard dollar te komen, zonder resultaat wordt overschreden.
Wat nu volgt zijn ‘automatische bezuinigingen’ op onder meer Defensie en de sociale zekerheid – stokpaardjes van Republikeinen en Democraten. En de mogelijkheid dat rating agencies Amerika’s financiële rating naar beneden bijstellen. Dat deed Standard & Poor (S&P) al eerder, in augustus dit jaar. Toen verloor Amerika haar derde A en kreeg een AA+. S&P zette Amerika toen ook op een watchlist en waarschuwde dat de politieke impasse in Washington ervoor zorgde dat het land daar voorlopig niet van af kwam.
Gevolg: Europese landen (Verenigd Konkrijk, Frankrijk en Duitsland) hebben vanaf augustus veiliger papieren dan de Amerikaanse staatskas. Nu het supercomité heeft gefaald in haar opzet, is de kans dus groot dat ook de ‘+’ eraf gaat en het verschil tussen Amerika en Europa alleen maar groter wordt. De markten zullen tussen twee kwaden moeten kiezen: Europa zonder politieke en fiscale unie of het tot op het bot gepolariseerde Amerika in verkiezingstijd.
De Europese en Amerikaanse impasse nu al tot flinke beweging op de markten. De Dow Jones daalde al bijna 300 punten en na de Griekse en Italiaanse rente op staatsobligaties, steeg ook die van Spanje (naar ruim 6 procent). Zowel in Europa en sinds vannacht ook in Amerika is de politieke elite te veel verdeeld om de onrust op de financiële markten tegen te gaan.
Republikeinen weigeren belastingverhoging, Democraten weigeren bezuinigingen en de Duitsers weigeren een ECB als lender of last resort. De markten, niet gewend aan zo weinig politiek, vliegen alle kanten op. De vraag is waar de rekening landt – waarschijnlijk bij het Amerikaanse en Europese electoraat. Al weet niemand hoe hoog die precies zal zijn. <<
Huisartsen die senioren behandelen die onder Medicare vallen, krijgen volgend jaar een korting van 27% op hun vergoedingen. Die vergoedingen werden al jarenlang niet aangepast werden, en waren al te laag. Medicare-verzekerden hebben thans al moeite een huisarts te vinden, en dat wordt straks nog lastiger. Ook merken zij dat hun medische zorg slechter wordt, omdat er enorme bedragen worden overgeheveld van Medicare naar Obamacare. Medische zorg voor kinderen die werd gefinancierd door Medicaid en de staten zal ook voor een deel vervallen. Voor iedereen gaan de belastingen volgend jaar omhoog, terwijl de koringen op de payroll taxes vervallen, en de werkloosheidsuitkeringen slecht 6 maanden zullen duren in plaats van 2 jaar.
Kortingen op het defensiebudget en de landbouwsubsidies raken slechts beperkte groepen, maar bezuinigingen op sociale voorzieningen zullen niet onopgemerkt blijven. Het is voor de Republikeinen nu zaak duidelijk te maken dat de financiele crisis een uitgavenprobleem is, en geen belastingprobleem. De kern van de Obama-aanhang bestaat uit vakbonden, special interest groups, overheidswerkers, en mensen die iets van de overheid willen. Die zullen geen genoegen nemen met kortingen. Verdubbeling van de belasting voor rijken lost absoluut niets op, maar dat valt niet met oneliners uit te leggen, en dus doen de Democraten alsof alles is mislukt vanwege de weigering van Republikeinen de belastingen te verhogen. Er zal nu waarschijnlijk een propaganda-oorlog worden gevoerd over ‘de schuldvraag’. Mij lijkt het wel zinnig om de 48% die nu geen federale inkomstenbelasting betaalt voortaan ook te laten betalen, maar dan zullen de Democraten plots tegen belastingverhoging zijn. Het worden interessante tijden. Ik ben benieuwd hoe men dit oplost. Vooralsnog ben ik zeer tevreden over de Republikeinse opstelling: er mag zelfs niet worden onderhandeld over belastingverhogingen.