Er zijn twee beloften die Obama tijdens zijn eerste termijn niet gaat nakomen zonder dat hem dat op een Republikeinse afstraffing komt te staan: de sluiting van de Guatanamo en het beëindigen van monitoring van Amerikaanse burgers. Bij zijn verkiezing in 2008 beloofde de huidige president aan beide binnen een jaar een eind te maken. Maar helaas. Tussen droom en daad stond de publieke opinie in de weg. En praktische bezwaren.
Zowel de gevangenis op Cuba als het (illegale) afluisteren van landgenoten zijn dan misschien noodzakelijk voor de veiligheid van het land – beide zijn volgens commentatoren onconstitutioneel. Volgens Michelle Richardson, advocate bij de American Civil Liberties Union (ACLA), maandag in The Guardian worden nog steeds ongeveer 1.000 burgers door de Amerikaanse overheid afgeluisterd – mede mogelijk gemaakt door de Patriot Act en in stand gehouden door Obama. En tot grote vreugde van de GOP kondigde in maart dit jaar Obama aan de ‘speciale tribunalen’ in stand te houden. De president toen:
I strongly believe that the American system of justice is a key part of our arsenal in the war against Al Qaeda and its affiliates, and we will continue to draw on all aspects of our justice system — including Article III courts — to ensure that our security and our values are strengthened.
Dat moet bij meer liberale Democraten dan de president pijn doen. Zeker als zij zien dat de lijn-Bush ook in casu klokkenluiders wordt doorgetrokken. Overschaduwd door orkaan Irene publiceerde Jane Mayer in The New Yorker een lang profiel van Thomas Drake, oud-medewerker van de National Security Agency.
Verdacht van staatsverraad heeft Drake volgens eigen zeggen slechts in ’s lands belang de noodbel geluid – door fraude, mismanagement en illegaal handelen miste de NSA de aanslagen van 11 september 2001. Hij bewandelde met zijn waarschuwingen alle bestaande wegen, maar kreeg alleen gehoor bij journalisten. De overheid onder Bush verkoos de tegenaanval en die resulteerde onder Obama in een apotheose: Drake hangt vijfendertig jaar cel boven het hoofd.
‘Drake’ zou voor Obama de ideale gelegenheid zijn geweest de strijd tegen terrorisme een ‘menselijker’ en ‘liberaler’ gezicht te geven. Die kans heeft hij tot nu toe laten liggen. En door de consensus die over de aanpak van deze strijd met de Republikeinen bestaat, duikt het onderwerp onder in de komende campagne. Of, zoals in het geval van Mayer, wordt het door prangende actualiteiten overspoeld. En in het geval van orkaan Irene letterlijk. <<
