Romneys imago vertoont scheuren en kieren en wie er doorheen kijkt ziet een man die de Amerikaanse middenklasse niet begrijpt, nog minder aanvoelt en er weinig tot geen compassie voor heeft.
De Republikeinse zoektocht naar een genomineerde die het kan opnemen tegen Obama verloopt volgens een voorspelbaar patroon. Koplopers wisselen elkaar af alsof het een wielerklassieker betreft en ‘kopman’ Mitt Romney blijft uit de wind. Tot aan vandaag bleef de voormalige gouverneur van Massachusetts verborgen achter de brede ruggen van eerst Michele Bachmann (inmiddels gestopt), Rick Perry (al terug uit Texas?), Herman Cain (drie vrouwen te veel) en Newt Gingrich (de professor met de fluwelen handschoenen).
Santorum en Huntsman
In Iowa leek het er op dat Rick Santorum de koppositie zou overnemen, maar slaagde daar op acht stemmen na niet in. En nu in New Hampshire lijkt Huntsman hoge ogen te gooien, maar zal waarschijnlijk ook net te weinig scoren om echt door te breken. De net-niet-koppositie van Santorum en Huntsman heeft als voordeel dat Romney nu eindelijk als overtuigend kandidaat naar voren komt. Tegelijkertijd wordt hij ook vol in de wind gezet. Nooit eerder gedurende deze campagne trok Mitt zoveel vuur aan als afgelopen week. Zijn anti-aanbaklaag is zo anti-aanbak niet meer.
Bain
Romneys investeringsmaatschappij Bain kwam gisteren al in het nieuws. Nu heeft niet alleen Newt Gingrich, maar ook Huntsman besloten om Romneys doopcel te lichten. Schiep Mitt nu banen of schrapte hij ze om het rendement van zijn clientele veilig te stellen? Huntsman heeft sowieso een appeltje met Romney te schillen na diens opmerking dat Huntsman diende onder een Democratische president in China (Jon was er ambassadeur onder Obama). Schande!, vond Romney. Schande!, vindt Huntsman: hij dient geen ideologie of politiek, hij dient het land – Country First is het credo dat hij leende van de McCain-campagne uit 2008 voor zijn campagne in New Hampshire. Dat credo lijkt aan te slaan.
The New Republic
Schadelijker zijn de momenten waarop Romney behoorlijk out of touch bleek met de werkelijkheid. Die momenten bleven tot nu toe verborgen of zonder zichtbare consequenties omdat de koploper van het moment in zwaarder vaarwater zat – Romney kon, zoals gezegd, schuilen achter de brede ruggen van zijn concurrenten die zich allemaal al ver voor de meet stuk reden. Maar die koplopers zijn er nu niet meer en de pers harkt nu uitspraken bijeen die Romney eerder deze campagne maakte. The New Republic zette er een aantal op een rijte. Collegae-journalisten kunnen niet uitblijven.
‘Bet ye for 10.000?’
Het beeld dat uit de lijst opborrelt, is een kandidaat die probeert voor de belangen van de Amerikaanse middenklasse te staan, maar het zo verschrikkelijk lastig vindt om zich in zijn electorale doelgroep in te leven. Zijn misplaatste begrip voor de angst ontslag te krijgen (de befaamde pink slip-slip), zijn analyse dat de middenklasse geld verdient met beleggingen, investeringen of dividend (Romney wil in zijn belastingplan die inkomsten een jaar lang vrijstellen van belasting – de vraag is hoeveel mensen dergelijk ‘vermogen’ hebben), een weddenschap voor 10.000 dollar met Rick Perry.
Amerikaanse middenklasse
De opmerkingen zijn op zichzelf niet funest of killing, maar ze komen wel voort uit een mens- en wereldbeeld dat niet met de Amerikaanse middenklasse overeenstemt. Een groep Amerikanen die dagelijks worstelen met de direct voelbare consequenties van de economische crisis en een kandidaat willen die dat niet alleen inziet en meevoelt, maar ook het vertrouwen kan geven er een oplossing voor te vinden.
Foreclosure
De opmerking dat je forclosures niet moet voorkomen omdat in economisch slechte tijden soms de gifbeker nu eenmaal helemaal leeg moet, is een begrijpelijk en misschien macro-economisch ook nog wel verdedigbaar argument. Het ontkent echter het persoonlijk leed dat er achter zit. Het mist compassie. Dat gebrek aan compassie is geen weeffout in de persoonlijkheid van Romney, maar in diens mens- en wereldbeeld. Gingrich heeft aangekondigd de fluwelen handschoenen uit te trekken, Santorum en Huntsman hebben aangekondigd de strijd op te stoken.
Peter Kraus
Deze laatste weken zijn er op of er onder. De vraag is of Romney het haalt, hoe overtuigend en hoeveel kracht en zelfvertrouwen de andere kandidaten daaraan ontlenen. In tegenstelling tot een uiterst heldere analyse van Peter Kraus (zie zijn reactie op mijn voorspelling voor een derde kandidaat), zie ik een onafhankelijke kandidaat uit dit veld opstaan: niet uit de partij, wel uit de electorale resten die na deze nominatie-strijd verweesd achterblijven. <<
“… maar ze komen wel voort uit een mens- en wereldbeeld dat niet met de Amerikaanse middenklasse overeenstemt …”
Daar komen die opmerkingen juist wel mee overeen. Amerikanen zijn in hun hart geen socialisten, maar gematigde conservatieven. De Amerikaanse middengroepen willen net zo rijk worden als Romney, en dan niet door middel van baantjes of toelagen op kosten van de belastingbetaler, maar door hard werken en het nemen van risico’s. Dat sluit niet uit dat volgens hen zwakken tijdelijk door de belastingbetaler kunnen worden ondersteund, maar de middengroepen zitten niet te wachten op meer overheidsbemoeienis.
Het is niet voor niets dat Romney het altijd over middengroepen heeft. In de meest Democratisch gezinde staten, stemt thans 65 tot 70% van de witte mannelijke bevolking op Republikeinse kandidaten. Sommige Aziatische groepen (Indiers, Filipino’s) vertonen eenzelfde stemgedrag. Op deze groepen richt de campagne van Romney zich. De witte vrouwen blijven nog wat achter, maar Romney doet het goed bij deze groep, en dat is van groot belang. Romney is niet de kandidaat voor overheidwerkers en vakbondsleden, maar wel voor de mensen die in de particuliere sector werken, een gezin en hypotheek hebben, en hun oudedagsvoorziening gegarandeerd willen zien.
“I like being able to fire people who provide services to me.”, zo schrijft The New Republic verontwaardigd. Dat zei Romney in verband met verzekeringsmaatschappijen: als ze niet bevallen neem je een andere. Men probeert nu te suggereren dat dit betrekking had op de mensen die hun banen verloren bij de bedrijven die eigendom waren van Bain, maar daar had de opmerking helemaal niets mee te maken.
De overige opmerkingen in de lijst van The New Republic zijn ook al niet erg schokkend. Er is een reden dat de capital gains tax 10% is, en geen 35%. Dat is namelijk tevens het geld dat door investeerders met risico in bedrijven wordt gestopt. Als men dat tarief verhoogt naar 35% gaan die investeerders naar bedrijven in bijvoorbeeld Singapore, zodat startende high-tech bedrijven in de U.S. niet meer aan startkapitaal kunnen komen.
Warren Buffett klaagt dat zijn secretaresse relatief meer belasting betaalt dan hijzelf. Dat is zo omdat hij zichzelf beloont met een deel van de vermogenswinst, en dus slechts 10% betaalt. Als hij zichzelf een salaris toekent, zou dit niet het geval zijn. Wel is die 10% voor luie etatisten natuurlijk een reden te veronderstellen dat miljonairs vrijwel geen belasting betalen. Amerikaanse miljonairs betalen gemiddeld 30% van hun inkomen aan federale inkomstenbelasting. Daarmee nemen ze meer dan 20% van de opbrengsten van de federale inkomstenbelasting voor hun rekening, terwijl 48% van de belastingbetalers thans helemaal geen federale inkomstenbelasting betaalt.
“And so I will remove, for middle-income Americans, people earning under $200,000 a year, any tax on interest, dividends, or capital gains.” Dat is heel goed. In tegenstelling tot overheidswerkers en vakbondsleden hebben wij geen gegarandeerde pensioenen, maar moeten wij het met 401K’s, IRA’s en 403B’s doen. Die zijn gevoelig voor conjunctuur. Wij moeten via de belastingen wel de pensioenen van overheidswerkers compenseren, maar krijgen zelf niets. Romney heeft dit goed gezien. De middengroepen maken zich zorgen over hun nest egg, en ouderen op een vast inkomen willen niet dat social security ingrijpend wordt veranderd of dat de economische problemen worden opgelost via waardvermindering van de dollar.