Mag je liegen tijdens een politieke campagne? Het is dus niet de vraag of het moreel is toegestaan of verstandig is, maar of het juridisch mag? Op die vraag gaat het Amerikaanse Hooggerechtshof een antwoord formuleren. De zaak is aangespannen door voormalig lid van het Congres, de Democraat Steve Driehaus.
Billboardverbod
Hij verloor in 2010 zijn herverkiezing nadat Susan List hem had beschuldigd voor het van staatswege aanbieden van abortussen te zijn. Driehaus had voor opname van zwangerschapsafbreking in het pakket gestemd. List wilde er een politiek slaatje uit slaan en een billboard oprichten om Driehaus in kwaad daglicht te zetten.
Schade
Driehaus reageerde direct: de claim van List klopte niet, zei hij en, erger, bracht hem imagoschade toe. Hij vroeg de kiescommissie van de staat Ohio om de advertentie te verbieden. Hij won. Tot woede van List die op haar beurt naar de rechter ging om verhaal te halen. Ook zij had schade; ze was aangetast in haar vrijheid van meningsuiting. Nu staat dat recht in deze niet ter discussie – die vrijheid van meningsuiting is in graniet uitgehouwen. Het Hooggerechtshof gaat wel kijken of twee groepen die claimen door elkaar te zijn benadeeld in situaties als deze, recht hebben op een vergoeding.
Whopper van 2013
Nu is het billboard er trouwens helemaal nooit gekomen. Het bedrijf dat het wilde verhuren aan List, trok zich na een dreigement van de advocaat gedaagd te worden, terug. Geen zaak, zou je zeggen. Toch gaat het Hooggerechtshof er achteraan. Dat is spannend, voor bijvoorbeeld Barack Obama. Hij is volgens FactCheck.org betrapt op de Whopper van 2013. Een leugen (je kan ook zeggen: een belofte die niet is nagekomen) om ieders bestwil: Obama beweerde dat iedereen die er tevreden mee was, zijn eigen ziektekostenverzekering kon houden zodra zijn Obamacare zou worden ingevoerd. Hij zei het in 2009 en in 2013.
Verdienmodel
Pijnlijk, want als het Hooggerechtshof mocht besluiten om in deze Driehaus gelijk te geven (politieke ‘leugens’ kunnen leiden tot juridische aansprakelijkheid), dan praten politici waarschijnlijk met nog meer meel in de mond. Het wordt dan serieus lastig om beloften te doen, wetende dart ze grondig worden gestaafd. Want na een uitspraak voor Driehaus is er een nieuw verdienmodel – politici aan hun woord houden.
